Dolly Parton ‘goes rock’, maar zal er altijd uitzien als Dolly

Op o zo bekende pianoklanken zingt Dolly Parton een zin die iedereen kan dromen: „When I find myself in times of trouble, mother Mary comes to me.” Dan valt Paul McCartney in, met tweede stem: „Speaking words of wisdom, let it be.” Smakelijk gaat Parton weer verder, alsof ze een verhaaltje vertelt. Zacht komt het haast moederlijke advies: let it be, laat het maar gaan. Een zachte drumshuffle, enkele wolkige orgelakkoorden. Langzaam breekt alles open in een weelderig georkestreerde versie van de Beatles-klassieker ‘Let It Be’.

Een duet met twee Beatles, Paul McCartney aan de piano en Ringo Starr op drums, plus Peter Frampton op gitaar en Mick Fleetwood op percussie. „Kan het nog beter?”, zegt Dolly Parton op haar sociale media ter aankondiging van deze opmerkelijke single. Het gierende lachje van de ravissante, strakgetrokken countrydiva (die er nooit een geheim van heeft gemaakt de ouderdom met cosmetische hulp de wacht aan te zeggen – gevleugelde uitspraak: „Nothing on me is real, baby.” ) is er vast niet moeilijk bij voor te stellen. Maar ondertussen dendert ze deze week op haar 77ste gewoon weer de hitlijsten binnen: de Rock, Country én Hot Trending Charts van Billboard.

Dolly Parton, geliefd en gevierd countryzangeres en liedjesschrijfster, zakenvrouw met een groeiend imperium, actrice, tv-producent, filantroop en intussen ook succesvolle romanschrijfster (haar debuut Run, Rose, Run kwam vorig jaar uit), goes rock. Nu ja, niet per se met een popklassieker als ‘Let It Be’, al is dat al best een pittig naaldhakje buiten haar countryrepertoire. Maar beslist een rockgevoel heeft Dolly’s zelfgeschreven single ‘World on Fire’, verschenen in mei.

Op het podium bij de Academy of Country Music Awards (diezelfde maand) voerde de zangeres de voor haar doen stevige song uit. Een gitaarband, potige dansers en stoten vuurvlammen op de maat. Het meest opvallende: de ‘stomp-stomp-clap’ die regelrecht uit Queens ‘We Will Rock You’ komt en de voor haar doen best bijtende zang.

Minstens zo opvallend: de tekst. Dolly maakt zich zorgen over de wereld en spreekt zich, en zo vaak deed ze dat niet, uit. „Now I ain’t one for speaking out much. But that don’t mean I don’t stay in touch.”

Als er iets is waar Dolly in haar carrière die al zes decennia omspant nooit over heeft willen praten zijn het de thema’s geloof en politiek. Nooit steunde ze openlijk een partij of presidentskandidaat. Rechts Amerika mag haar op handen dragen, en haar wieg stond in Trump-country aan de voet van de Great Smoky Mountains in Tennessee, maar Dolly bleef neutraal. En al wordt ze beschouwd als aanvoerster van de derde feministische golf en drukt ze de lhbtiq+-gemeenschap aan haar royale boezem; Dolly onthoudt zich van keuzes.

En nu: „Don’t get me started on politics. Now how are we to live in a world like this. Greedy politicians, present and past. They wouldn’t know truth, if it bit them in the ass.”

Ze scoorde er de eerste plaats in de Billboard Rock Chart mee.

Rockambitie

De ‘cup of ambition’ die de countrygrootheid zich in 1980 inschonk in hitsong ‘9 to 5’ is nog lang niet leeg: in de herfst van haar leven gooit Dolly Parton het muzikaal nog over een andere boeg. Haar 49ste album Rockstar, dat half november alle kerstsales moet domineren, wordt haar allereerste rockplaat.

De muziek van Dolly Parton was altijd tweeledig. Enerzijds is er de onvervalste diep doorvoelde country en bluegrass, doorgaans te horen in prestigieuze countryzalen als de Grand Ole Opry in Nashville. Puur en simpel. Verhalen uit haar jeugd, het boerenmeisje van arme komaf. Gitaar op haar schoot, hoge, heldere stem. Anderzijds heeft de zangeres jaren getoerd met buitenissige stadionshows waarin de nadruk meer kwam te liggen op (commerciëlere) tegen pop aan schurkende hitliedjes. Songs als ‘9 to 5’, ‘Jolene’, ‘I Will Always Love You’, ‘You Are’ en ‘Islands in the Stream’ zijn tijdloos en briljant.

Dolly Partons muziek verbindt generaties. Sinds een paar jaar mag de koningin van de country en immer praatgrage vakvrouw zich verheugen op een ware herwaardering. In 2019 schitterde ze als hoofdpersoon van een journalistiek ingestoken podcast Dolly Parton’s America en in de pastelkleurige Netflix-serie (Heartstrings) waarin haar liedjes tot leven kwamen in zalvende verhaaltjes. Geniaal die podcast: negen levendige delen zogen diep in de ‘Dollyverse’ met lijnen van haar vroege feminisme naar hedendaagse kwesties. Er waren fijne analyses van haar songteksten en de gedachtesprongen van maker Jad Abumrad konden aan Dolly zelf worden voorgelegd.

Rockavontuur

En nu begint de countryzangeres, die opgehouden is met tournees, een rockavontuur. Hoe ze daarbij komt? Het leek haar echtgenoot Carl Thomas Dean, hij vroeg haar in 1964 in een wasserette uit, altijd al een goed idee. Rockfan die hij is. Al was hij bepaald geen fan van haar bluegrass-versie van Zeppelins ‘Stairway to Heaven’ die ze eens opnam, gniffelde Dolly dit voorjaar in The Today Show. „Die noemde hij ‘Stairway to Hell’.”

Maar vooral het feit dat Dolly Parton in 2022 een plekje kreeg in de Amerikaanse Rock and Roll Hall of Fame initieerde de vonk. Sinds 1986 worden daar jaarlijks artiesten toegevoegd die een stempel hebben gedrukt op de muziekgeschiedenis. De titel letterlijk nemend had Parton er gemengde gevoelens bij. Nam ze als countryster in die erehal niet onterecht een plaats in van een ‘echte’ rockster?

Bij de ceremonie, een grote galavond met veel sterren, zette ze dat ludiek om. „Als ik hier dan toch bij hoor”, riep Dolly, gevat als ze is, „dan zal ik het moeten verdienen ook!” In een zwart leren catsuit sloeg ze een zwarte met veel robijnen gedecoreerde elektrische gitaar aan. „Há, jullie dachten dat ik niet kon rocken hè?” Waarna de eerste maten van ‘Rockin’ klonken – speciaal geschreven om haar liefde voor rock-’n-roll uit te dragen.

Goed, het klonk meer als gemoedelijke countryrock dan echte rock. Maar met de tekst over hoe ze al als kind op de boerderij bevangen was – „wild van het ritme en de beat” – door Elvis, ‘die wilde man’ Jerry Lee, Chuck Berry en Little Richard, trof ze doel.

Straks draait ze op Rockstar de kraan vol open: 21 covers (van Prince’ ‘Purple Rain’ tot Blondies ‘Heart of Glass’), 9 nieuwe liedjes. Duetten met onder meer Sting, Steven Taylor, Elton John, haar petekind Miley Cyrus, vriendinnen Stevie Nicks en Sheryl Crow tot zanger Steve Perry van rockband Journey (‘Open Arms’). In een interview op een online verkoopkanaal – de verkoopmachine is al aangeslingerd, de albums alvast te bestellen – zegt ze erop te vertrouwen dat haar fans blijven. „Ik wil gewoon laten zien dat ik dit ook kan. Mijn fans weten wel dat ik country niet verlaat. Good Lord, nee. Na al die jaren? I’m too country to leave it.”

Rockclichés

En Dolly zou Dolly niet zijn als ze niet zou uitpakken. Ze mag dan een newby zijn op het terrein van rock, de diva omarmt alle rockclichés vol overgave in zwart lakleer, schoudervullingen, gouden stiksels en glimsteentjes. Haar komende album krijgt maar liefst vijf verschillende covers: van Dolly op de motor met gitaar tot een portret met een stervormig ooglapje. Veel make-up, veel haar, met voor de gelegenheid ook roze lokken. Heerlijk, moet ze gedacht hebben. Weer een nieuwe stijl om haar Dollyverse vol pruiken en jurken mee te verrijken.

Een blik daarop biedt het felroze, vuistdikke fotoboek Dolly Parton: Behind the Seams, my life in rhinestones dat in oktober verwacht wordt. In zeker 450 foto’s is haar showgarderobe gevangen. De torenhoge op maat gemaakte hakken die de kleine vrouw (1,52 cm) altijd net wat meer hoogte geven. Haar gigantische collectie platinablonde pruiken. De jurken en de kostuums van haar film- en televisierollen. Al haar glitterkleding. En jawel, daar is het konijnenspeelpakje van de Playboycover (1978). Overigens deed ze die fotoshoot op haar 75ste gewoon nog een keertje. Cadeautje voor haar man: bewijs dat ze ‘het nog had’.

Veel ervan wordt al tentoongesteld in haar eigen muzikale themapark Dollywood (er zijn zelfs achtbanen) in Pigeon Forge, op een paar uur van Nashville. Met humor en smakelijke anekdotes vertelt ze in het boek hoe ze haar Dolly-stijl ontwikkelde. De gouden Dolly-regel, zeker als ze in het voor aardbeving gevoelige Los Angeles verblijft: altijd een pruik en hakken naast haar bed, en de make-up blijft op. Wat er ook gebeurt: je moet eruit blijven zien als Dolly.